کشف سیاره ای آبی با احتمال بارش شیشه توسط تلسکوپ فضایی هابل

سیاره HD 189733b یکی از نزدیکترین سیاراتی است که اخترشناسان تا کنون خارج از منظومه شمسی کشف کرده اند (تنها ۶۳ سال نوری!). این سیاره اولین بار در سال ۲۰۰۵ توسط ستاره شناسان فرانسوی در کنار ستاره اش مشاهده شد. و حالا منجمان موفق شده اند با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل آن را به شکل دقیق تری مورد مشاهده و بررسی قرار دهند.

و مهمترین یافته شان این است: سیاره آبی رنگ است!

البته زیاد هیجان زده نشوید، دلیل آبی بودن آن، وجود اب در سطح این سیاره نیست. HD 189733b بزرگتر از مشتری است و فاصله آن تا ستاره اش چنان نزدیک است که هر سالش تنها 2.2 روز زمینی طول می کشد. دمای سطح آن هم تا ۲۰۰۰ درجه بالا می رود.

البته این تنها دمای یک طرف آن است. به دلیل نزدیکی بیش از حد به ستاره اش، (تقریبا ۳میلیون و ۲۱۸ هزار کیلومتر) حرکت دورانی این سیاره قفل شده و تنها یک طرف آن دائما به سمت ستاره مرکزی است. برای مقایسه، این عدد را می توانید در کنار فاصله ۱۵۰ میلیون کیلومتری میان زمین و خورشید بگذارید.

در سال ۲۰۰۷ ستاره شناسان یک نقشه گرمایی از HD 189733b تهیه کرده و دریافتند که تفاوت دمایی میان بخش روشن و تاریک این سیاره بالغ بر ۵۰۰ درجه است. چنین تفاوتی باعث وزش دائمی بادهای عظیم و سریعی در اتمسفر این سیاره می شود که سرعت آنها به ۷۲۰۰ کیلومتر بر ساعت می رسد. برای مقایسه، سرعت یک طوفان هاریکان رتبه ۵ حداکثر به ۲۵۷ کیلومتر بر ساعت می رسد!

این تنها نمود دیوانه وار آب و هوای این سیاره نیست. دانشمندان معتقدند که هنگام بارش باران در این سیاره، از آسمان شیشه می بارد.

نشانه های امکان پذیر بودن چنین بارشی در رنگ آبی سیاره مستتر هستند. رنگ آبی HD 189733b به دلیل بازتاب نور از سطح آبهای آن (مانند سیاره ما) نیست. بلکه دلیل این امر وجود سیلیکات در جو این سیاره است. این ذرات سیلیکات می توانند در ابرها تغلیظ شده و به شکل باران شیشه پایین بیایند.

این سیلیکات ها همچنین باعث پراکندگی نور می شوند و همین دلیل آبی دیده شدن سیاره است.

چرا پشه‌ها برخی‌ها را بیشتر نیش می‌زنند؟

شاید برای شما پیش آمده باشد که در اتاقی با دوستتان نشسته باشید و در این حین مدام مورد گزش پشه‌ها قرار گرفته باشید و مجبور باشید آنها را با دست و حرکت دادن سرتان، دور کنید، در حالی که دوستتان مشکل خاصی ندارد.

آیا واقعا پشه‌ها دوست دارند، برخی‌ها را بیشتر نیش بزنند؟ آیا این افراد خون مغذی‌تری دارند؟! یا موضوع چیز دیگری است.

از حاظ علمی ثابت شده که ۲۰ درصد مردم، بیشتر مورد توجه پشه‌ها قرار می‌گیرند، فعلا راه حلی برای مشکل این افراد پیدا نشده است، به جز اینکه از داروهای دافع حشرات استفاده کنند که این هم البته همیشه پاسخگو نیست و برخی از پشه‌ها به تدریج نسبت به ایمن می‌شوند.

اما دلیل جذاب بودن این افراد برای پشه‌ها چیست؟

گروه خونی

پشه‌ها کسانی را که گروه خونی O دارند، دو برابر افراد با گروه خونی A نیش می‌زنند. گروه خونی B در میانه طیف علاقه پشه‌ها قرار دارد.

علاوه بر این جالب است بدانید که ۸۵ درصد افراد، ماده‌ای از پوست خود ترشح می‌کنند که نشاندهنده گروه خونی آنهاست، ولی ۱۵ درصد مردم این ماده را ترشح نمی‌کنند، دسته اول برای پشه‌ها جاذب‌ترند.

دی اکسید کربن

پشه‌ها با دقت متوجه دی اکسید کربن بازدم افراد می‌شوند و با موقعیت‌یابی آن متوجه حضور افراد می‌شوند. پشه‌ها برای این کار یک عضو تخصصی به نام پالپ آرواره‌ای دارند. حساسیت پشه‌ها آنقدر زیاد است که می‌توانند از پنجاه متری هم متوجه متصاعد شدن دی اکسید کربن شوند.

پس افرادی که دی اکسید کربن بیشتر بیرون می‌دهند، بیشتر پشه‌ها را متوجه خود می‌کنند. بنابراین به طور کلی افراد که جثه بزرگ‌تری دارند، بیشتر هدف پشه‌های قرار می‌گیرند. یک دلیل اینکه گاهی کودکان کمتر مورد گزش قرار می‌گیرند، میزان کلی دی اکسید کربن بازدمی کمتر آنهاست.

ورزش و سوخت و ساز

پشه‌ها اسید لاکتیک، اسید اوریک، آمونیاک و سایر موادی را که در عرق ترشح می‌شوند، بو می‌کشند. دمای بیشتر بدن، جذب‌کننده پشه‌هاست.

پس ورزش و فعالیت بدنی زیاد با توجه به ترشح این مواد و تولید گرمای بیشتر، باعث جذب پشه‌ها می‌شود.

البته عوامل ژنتیکی هم روی میزان ترشح اسید اوریک مؤثر هستند.

باکتری‌های پوست 

در یک پژوهش که در سال ۲۰۱۱ انجام شد، مشخص شد که سطوح بالای نوعی از باکتری، جاذب پشه‌هاست. جالب است که اگر کسی باکتری زیادی در پوست داشته باشد، اما این باکتری‌ها از انواع مختلف باشند و نوع خاصی از باکتری در پوست، غالب نباشد، پشه‌ها کمتر جذب می‌شوند.

همین موضوع می‌تواند توجیه‌کننده گزش بیشتر ما در ناجیه کف پا و مچ پا باشد، چون در این نواحی باکتری بیشتری در پوست وجود دارد. 

نوشیدنی‌های الکلی هم باعث نیش‌خوردگی بیشتر افراد می‌شوند.

حاملگی

زنان حامله بیشتر مورد گزش قرار می‌گیرند، چون ۲۱ درصد دی اکسید کربن بیشتر تولید می‌کنند و دمای بدنشان به طور متوسط ۱٫۲۶ درجه فارنهایت بیشتر است.

رنگ لباس

رنگ‌های تیره، بیشتر پشه‌ها را جذب می‌کنند.

ژنتیک

به طوری که پیشتر توضیح دادیم ۸۵ درصد مردم برای پشه جذاب‌تر هستند.

مواد دفع‌کننده حشرات طبیعی

با کروماتوگرافی ترشحات پوست بدن بعضی از افراد مشخص شده است که آنها مواد دافع حشرات طبیعی از خود تشرح می‌کنند. دانشمندان امیدوارند بتوانند از مولکول‌های این مواد در اسپری‌ها استفاده کنند.